Pomak Dedelerinizin Mübadele ile SELANİK'ten ve Selanik'e Bağlı Diğer Yerlerden Nüfus Değişimi (Mübadele) Döneminde Geldiği Kayıtlara Ulaşım Yolu:
Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü'nün resmi sitesine üye olduktan sonra arama yapmak için Cumhuriyet Katalogları'na girerek en altta bulunan aranacak İfade ve yerlere büyüklerinizin (lakabı ve mesleğinle) geldiği köyü, mahalleyi veya kazayı yazmanız gerekmektedir. Alttaki video Mübadele nedir anlatan bir videodur. TIKLAYIN izleyin
Adresini verdiğimiz https://katalog.devletarsivleri.gov.tr/ bağlantısına tıklayarak TC Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü'nün resmi sitesine üye olduktan sonra arama yapmak için Cumhuriyet Katalogları'na girerek en altta bulunan aranacak İfade ve yerlere büyüklerinizin (lakabı ve mesleğinle) geldiği köyü, mahalleyi veya kazayı yazmanız gerekmektedir. Arama yapıldıktan sonra sağ tarafta çıkacak olan Muhtelit Mübadele Komisyonu Tasfiye Talepnameleri'nde öyle bir yer varsa eğer aradığınız yerleri bulabilirsiniz. Tek harf değişikliği bile binlerce köy (mahalle) ve yüzbinlerce kayıt olduğu için aradığınız yeri bulamamanıza sebep olacaktır. Köy, mahalle ve kaza kayıtları çıktığı zaman çıkan kayıtlardan size ait olanı bulabilmek için Selanik'ten gelen aile büyüklerinizin ve babasının ismini, lakabını ve mesleğini de iyi bilmeniz lazımdır. Aranan şahıs bilgisine ulaşıldığında ona ait tasfiye talepnamesinin aslına ulaşmak istiyor ve devlet arşivlerine gitmeyi düşünüyorsanız mutlaka; isteyeceğiniz belgeye ait “tarih”,”say”ı, “fon kodu” ve “yer no” bilgilerini almanız ve görevlilere bu bilgileri vermeniz gerekmektedir.
Devlet Arşivlerinin Açıklaması:
Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü - Arşiv Katalogları Katalog tarama servislerini kullanabilmek için ücretsiz olarak kayıt olabilirsiniz. Kayıtlı kullanıcı olmanız halinde, burada yapmış olduğunuz katalog taraması sonucunda elde ettiğiniz bilgileri araştırma dosyanıza kayıt edebilir ve daha sonra ekleme ve çıkartmalar yapabilirsiniz.Katalog tarama sonucu elde edip araştırma dosyanıza kaydettiğiniz bilgilerin belgelerine arşivlerimize gelerek ulaşabilirsiniz
TASFİYE TALEPNAMELERİ NEDİR:
Kimin ne kadar taşınmaz mal varlığı, tapusu varsa belgelenmeliydi ve bu belgelerin kurulan “Muhtelit Komisyonlar “ tarafından tasdik edilmesi gerekiyordu. Asıl amaç anlaşmadaki taraf hükümetlerin düzenlenen bu talepnamelere göre terkedilen ülkede ne kadar mal varlığının bırakıldığının belgelenmesi ve bu belgelerin toplam değerlerinin hesaplanması sonucu ortaya çıkacak alacaklı veya borçlu duruma göre karşı taraftan ne kadar talep edileceğinin belirlenmesiydi.
İşte mübadeleye tabi tarafların bu taşınmaz mal varlıklarını gösteren belgeler kısaca ”mübadil tasfiye talepnamesi” olarak adlandırılmıştır.
BELGELER NASIL DÜZENLENMİŞTİR VE NELERİ İÇERİR:
Belgeler 4 nüsha olarak düzenlenmiştir.
1 adedi “memurin-i mahalliye nezdinde kalacak, 1 adedi tasfiye işlerini yürütecek olan “Muhtelit Komisyonu”na, 1 adedi mübadilin göç ettiği memleketin hükümetine, sonuncusu ise mübadilin kendisine verilmiştir.
Belgenin birinci sayfasında :
Kayıt numarası ve kayıt tarihinden sonra “İhtar” başlığı altında “eshab-ı müracaatın” yanlış veya mübalağalı beyanname vermesi durumunda kendi zararına olacağı belirtilmiş ve dilekçe sahibinin kimlik bilgilerine geçilmiştir.
Müstedinin hüviyeti başlığı altında sıra ile:
İsim ve pederinin ismi
Memleketi (livası, kazası, şehri, karyesi)
Halen sakin bulunduğu mahal ( livası kazası, şehri, karyesi)
Sanatı
2. Nci ve 3. Ncü sayfalarda:
Mübadilin bulunduğu yerdeki emval-i gayri menkulesine ait bilgileri ihtiva eden ve 9 sütundan oluşan bir cetvel bulunmaktadır. Bu cedveldeki sütunlarda yer alan bilgiler şunlardır:
Mesaha-i sathiyesi ( dönüm veya arşın murabbaı, dönüm evlek)
Arazinin yetiştirdiği mahsulatın nevi ( hububat , tütün bağ vs)
Emlak ve arazinin kain bulunduğu mahal ( mahalle, mevki, sokağın ismi ve numarası)
Emlak ve arazinin suret-i tasarrufu ( ferağ, intikal,hibe)
Tapu senetlerinin veya diğer vesaik-i tasavvufiyenin tarih ve numaraları (suretleri rapt olacaktır)
Tapu senetleri kimin adına mukayyettir
Emlak ve arazinin tapu senedinde makayyet kıymeti (altın Türk lirası hesabıyla)
4.ncü sayfa:
Bu sayfada müstedinin terk eylediği emlak-ı menkuleye ait olan cetvel ( cetvel- bulunmaktadır. Bu cetvel mübadile ait
Eşya-i beytiyye (ev eşyaları) altın Türk lirası üzerinden mecmu kıymeti
Hayvanat (adedi, cinsi, altın Türk lirası kıymeti
5. nci sayfa : vekaletname
Komisyon nezdinde kendilerini temsil ve hukuklarının müdafaası için verilen vekaletname ( kimi mübadiller için ihtiyaç duyulduğunda)
Ek sayfa:
Müsadere edilen emlak beyanı.
Yunanlılarca daha önce müsadere edilen (varsa)mallarını (belgelemeleri halinde) gösterir belge.
Müsaderenin hangi tarihten itibaren (a) ve (b) cetvellerinde irade olunan emvallerin hangi tarihte müsadere edilmiştir.
Müsadere edilen bu emvallerin 1909-1914 seneleri zarfındaki varidat-ı senevisi mikdarı ne idi (a) cedveli mucibince.
Altında tasdik tarihi ve imam, muhtar ve azalardan oluşan tasdik heyeti imza veya mühürleri bulunmaktadır.
İletişim ve bilgi için:
Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Gayret Mahallesi 95. Sokak No:3 06170 Yenimahalle/ANKARA
Tel (0312) 344 59 09 (Santral, 15 hat)
Fax (0312) 315 10 00
E-posta dagm@devletarsivleri.gov.tr
Alttaki Face resmini TIKLAYIN Bizi sosyal medyada takip edin