Devlet İlkokulu'nun Chepelare'ye taşınmasında büyük katkısı olan Adil Dzurov yaklaşık 120 yıl önce Müslüman ve Hıristiyan çocuklarının bir çatı altında laik eğitim ve öğrenim görmeleri için müzakerelerde bulunmuş , konuya dikkat çekmiş ve bu çalışmalar sonrasında mülkünün 500 dekardan fazla bölümünü buradaki okula bağışlamıştı.
1890 - 1920 yılları arasında Kereste tütcarı, Belediye Encümeni, Belediye Başkan Yardımcısı, öğretmen ve halk temsilcisi olarak çeşitli çalışmaları bulunan Adil Dzurov'un ismi okul yıllığında da bir onur nişanı olarak yer almakta.
Bulgaristan bilim dergisinde “Rodopska Napredik” 1905 , ( cilt - 1 , Syf . 28-30 ) sayısında 1897 tarih'inde Chepelare yerleşiminde Müslüman ( Pomak ) ilkokulu açıldığını görmekteyiz. Bu okul 1901’de kapatılmış ama 8 eylül 1905’te yeniden açılmış. O yıllarda 48 erkek ve 14 kız öğrenci mevcud'u ile birinci sınıfta 39 erkek ve 14 kız, ikinci sınıfta ise 9 erkek öğrenim görüyor. 1 Bulgar ve 1 Pomak öğretmenin görev aldığı okulda eğitim ve öğretimlerini öğrenciler kendi binalarında yapıyor. Tabi ki burada Adil Dzurov'u Mülüman ve Hıristiyan öğrencileri bir çatı altında toplama çabalarını görüyoruz. Siyasi gelişmeler sonrasında ayrışmayı giderici çabalar olarak da yorumlaya biliriz.
Chepelare nispeten yeni bir yerleşim yeri, kuruluş yılı 1720 olarak belirtiliyor. Chepelare'nin İlk yerleşimcileri Zabardo ve Raikovo gibi farklı bölgelerden gelen yerleşimciler. Tabiki yeni yerleşimcilerle Chepelare ekonomisi gelişiyor, zenginleşiyor ve kültürel katkı sunuluyor. Krum Savov'un fotoraf stüdyosununda Chepelare'de olması döneme farklı bir zenginlik katıyor.
Adil Dzurov'un adının Bulgaristan'da basılan 'Milli Eğitim Yardımseverleri Altın Kitabı'nda bulunduğu da dikkat çeken bir konu.
Neyazıkki Adil Dzurov 29 Kasım 1927'de hayatını kaybetmesiyle birlikte aile 4 yıl sonra Edirne'ye göç ediyor. Erkek kardeşi Adil Dzurov'un bıraktığı yerden bayrağı teslim alsada... 
Bulgaristan Milli Eğitim Bakanlığı Müfettişinin Kemalist Teşkilatların Çalışmaları Hakkında 08.08.1936 Tarihli Raporundan anlıyoruz ki, Filibe şehri Güney Bulgaristan için propaganda ve casusluğun başmerkezidir. Okul yönetim kurulu başkanı Raif Adil Dzurov Chepelare köyünden olup Filibe Ticaret okulunu bitirmiş bir Pomak. Filibe İl Polis Müfettişliği bu şahsın Kemalist politikasının taraftarı olduğunun görüşündedir. Ancak nüfuslu kişiler tarafından himaye edildiklerinden dolayı onları imha etmek zordur. Raif Adil Dzurov ; yaptığı casuzluk nedeniyle Filibe il mahkemesinde 10 yıl ağır hapis cezasına çarptırılan Vahdet Cevdetov ile samimi arkadaştır. Bu şahıs Bulgaristan' da bir casus Pomak olmasından dolayı okul yönetiminin başkanı olarak görev yapıyor. Raif Adil Dzurov son derece tehlikeli bir kişidir. Kendisiyle konuştuğumuzda Pomak menşei hakkında konu açıldığında ciddiyetini koruyarak bu konu hakkında konuşmak istemediğini söyledi. Gibi notlar düşülüyordu...
Raif Adil Dzurov Ata topraklarında uzun yıllar kalamayacağını anladığında 1931 yılında Edirne'ye göç eden diğer aile fertlerinin izini takip ettiğini görmekteyiz.
Adil Dzurov torunları Chepelare Belediye Başkanı Slavka Chakarova'nın Vasil Detchev Lisesi'nin 120'nci kuruluş yıldönümü dolayısıyla düzenlenen etkinliklere Adil Dzurov'un Edirne ilinde yaşayan torunlarını davet etmeleri üzerine; Bulgaristan'a giden aile ( Faruk Etker ve altı kişilik aile meclisi ) Adil Dzurov'un katkılarıyla 120 yıl önce inşa edilen okulda büyük bir ilgiyle karşılanıyor atalarından övgüyle bahsedilince aile büyük bir gurur yaşıyordu... Bulgar yöneticiler tarafından oldukça iyi ağırlanan Adil Dzurov'un ailesi Belediye Başkanı Slavka Chakarova ve okul yönetimi tarafından çeşitli hediyeler takdim ediliyor.
Adil Dzurov'un ve ailesi Chepelare'ye hem ticari hem eğitim öğretim hayatına büyük katkılar sunar iken ailenin birden bire dışlanması ve yaşadığı topraklardan göç etmeleri dönemin siyasi çalkantılar sonrası gelişen olaylar zincirinin bir alkası olsa gerek. Geç de olsa Adil Dzurov'un ailesine iade-i itibar'ın geri iade edilmesi sevindirici bir gelişmeydi...
Balkan savaşları ve sonrasında yaşanan siyasi gelişmelerde Pomakların dünü ve bugünü...
Yararlanılan kaynaklar. Faruk Etker'le söyleşi
Araştırmacı yazar Pomak tarihçi . Husein Mehmed. ( Zabardo ve Raikovo )
Bulgaristan bilim dergisinde “Rodopska Napredik” 1905 Bnr . Krum Savov.
Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü
Yayın no .16 Belgelerle M. K.Atatürk ve Türk - Bulgar İlişkileri 1913 - 1938 / sa. 474
YARALANILAN KAYNAK SAYFA : 
